سخن کوروش  نادرخانی

سخن کوروش نادرخانی

زمزمه های ادبی کوروش نادزخانی
سخن کوروش  نادرخانی

سخن کوروش نادرخانی

زمزمه های ادبی کوروش نادزخانی

تاریخ رقص در ایران

ggfine2il6zc67ljrsbk.jpg


تاریخ رقص در ایران


محتوای رقص عشق است .عشقی که کل کائنات را به حرکت وا می دارد.
تاریخ هنر گواه است که بشر از ابتدای خلقت به کمک رقص و ریتم موفق گردید به کارهای خود نظم بخشد . رقص و موسیقی به طبیعت آدمی جلوه انسانی می بخشد

گزنفون در کوروش نامه به دوران ماد اشاره دارد و می نویسد که شاه خود نیز گاه گاه به پایکوبی و دست افشانی برمی خواسته است . همچنین در تاریخ شاهنشاهی هخامنشی نوشته اولمستد آمده است : سالی یک بار در جشن مهرگان فرمانروای هخامنشی می بایست میگساری کرده و رقص پارسیانه کند .. که این رقص بازمانده ای از رقص جنگی ادوار پیش از هخامنشی بوده است

رقص های فلکلوریک ایرانی

بابا کرم
در میان رقص های فلوکلور ایرانی، رقص " باباکرم " از رقصهای ایرانی است که ویژگیهای خاصی دارد ومنحصرا توسط مردان اجرا میشود. در " بابا کرم " از رقص شانه و کمر استفاده میشود و رقاص لباس سیاه و سفید جاهلی بر تن میکند و معمولا لنگی را بر گردن آویزان کرده و از آن در طول اجرای رقص استفاده میکند. رقص بابا کرم بازمانده از دهه 1320 شمسی و از رقصهای به اصطلاح " کوچه بازاری " و " تخته حوضی " است که بسیار مورد محبوبیت قرار گرفته. هایده کیشی پور، استاد رقص ایرانی داستان بابا کرم را اینطور تعریف می کند : « داستان بر می گردد به زمان رضا شاه و ماجرای کشف حجاب. یکی از این خانم های شازده، باغبان مسنی داشت به نام بابا کرم. هر وقت خانم به باغ می آمد باغبان را صدا می کرد: بابا کرم چطوری؟ این باغبان به تدریج عاشق این خانم می شود و بعد از مدتی که خانم به فرنگ سفر می رود ، بابا کرم از عشق اون می میرد. همین می شود که در اذهان مردم بابا کرم به عنوان یک مرد عاشق شکل می گیرد و آن رقص هم در آن زمان نشان دهنده حرکات یک مرد عاشق بوده

در واقع بابا کرم از نمادهای نشان دهنده عشق مرد ایرانی به معشوقه اش هست کسی که بخاطر دوری از دختر مورد علاقه اش جانش را از دست میدهد

این آهنگ برای اولین بار با صدای حسین همدانیان اجرا شد که از آهنگهای فلوکلور ایرانی به حساب می آید

هرچقدرناز کنی

ناز کنی

باز تو دلدار من

هرچقدر عشوه کنی

عشوه کنی

باز تو غمخوار منی

با با کرم

دوست دارم

با با کرم

دوست دارم

ای دریغا دریغا که ندانسته گرفتار شدم

ای دریغا دریغا که ندانسته گرفتار شدم

از بر این جونخوشی نزد تو من خوار شدم

با با کرم

دوست دارم

با با کرم

دوست دارم

رقص کردی (هه لپرکی )
واژه ؛هه لپه رکی ؛از کلمه هه لپر به معنی جنبش و تکان و در اصل به معنی حمله کردن است که نمادی ازحرکات جنگی است که از گذشته های دور به یادگار مانده است و چیزی فراتر از رقص عادی می باشد . رقص های کردی یکی از سنتهای دیرینه و یادگارهای ارزشمند آریا یی ها ست که همچنان محفوظ مانده وحتی دررقص های سنتی بعضی از اقوام همجوار همچون آشوری ها تا ثیر کرده است

حرکا ت "هه لپه رکی" در چها ر نوع مراسم عرفانی مذهبی شادی و عروسی و عزا و غم اجرا می شود اما رقص های فولکلور کردی عبا رتند از : چه پی یا چوپی- سی پی - روینه - گه را نه وهکه مخصوص شکاک است .دووپی یی- داغه که ویژه کردستان ترکیه است .گه ریان - پشت پا - فه تاح - فه تا پاشایی- خانه میری -سی جار - شه لان -زه نگی - و چه مه ریواما فلسفه این حرکا ت شکل بخصوصی که این "هه لپه رکی"دارد. این رقص به صورت دسته جمعی انجام می شود و در دست نفر اول که به عنوان رهبر و پیشوای گروه و نفر آ خر "چوپی "دستمالی است که به جای شمشیر استفاده میشود .و نظم و انظباط گروه را هم بر عهده دارد .امروزه به علت پیشرفت و پیچیدگی در سبک زندگی از دستمال سفید به جای شمشیر و سپر استفاده می شود. دستمال سفید نشانه صلح و آشتی با اقوام دیگر است

کوبیدن پا بر زمین به این معنی است که این خاک موطن من است .هورای هنگام مراسم در حین حرکات به منظور ترساندن دشمن است . نشستن در هنگام رقص نشانه تسلیم برای جمع منفور است . یکسری مقام ها هم وجود دارند که در این مراسم استفاده میشوند .هوره که از نظر لغوی از واژه خور به معنای خورشید گرفته شده مورد استفاده گا توهای زرتشتی و در مراسم راز و نیاز با خداوند بوده است

رقص‌ کردی‌ را یک‌ رقص‌ رزمی ‌می‌دانند که‌ دارای‌ صلابت‌ و متانتی‌ خاص‌ بوده‌ و یاد آور یکپارچگی‌ این‌ مردمان‌ غیور در تمامی‌ ادوار می‌باشد

رقصهای‌ محلی‌ با موسیقی‌ کردی‌ پیوندی‌ ابدی‌ داشته‌ و معمولاً زنان‌ و مردان‌ عشایر در مراسم‌ شادی‌ به‌ دور از ابتذال‌ دایره‌ وار دست‌ یکدیگر را گرفته‌ به‌ پایکوبی‌ می‌پردازند، در اصطلاح‌ محلی‌ این‌ حالت‌ را گندم‌ و جو(یعنی‌ گندم‌ و جو) می‌نامند( در منطقه‌ مهاباد به‌ آن‌ رَشبَلک‌ می‌گویند

در این‌ رقصها معمولاً یک‌ نفر که‌ حرکات‌ رقص‌ را بهتر از دیگران‌ می‌شناسد نقش‌ رهبری‌ گروه‌ رقصندگان‌ را به‌ عهده‌ گرفته‌ و در ابتدای‌ صف‌ رقصندگان‌ می‌ایستد و با تکان‌ دادن‌ دستمالی‌ که‌ در دست‌ راست‌ دارد ریتمها را به‌ گروه‌ منتقل‌ کرده‌ و در ایجاد ایجاد هماهنگی‌ لازم‌ آنان‌ را یاری‌ می‌دهد. این‌ فرد که‌ سر چوپی‌ کش‌ نامیده‌ می‌شود با تکان‌ دادن‌ ماهرانه‌ دستمال‌ و ایجاد صدا بر هیجان‌ رقصندگان‌ می‌افزاید

در این‌ هنگام‌ دیگر افراد بدون‌ دستمال‌ به‌ ردیف‌ در کنار سر چوپی‌ کش‌ به‌ گونه‌ای‌ قرار می‌گیرند که‌ هر یکی‌ با دست‌ چپ‌ دست‌ راست‌ نفر بعد را می‌گیرد اصطلاحاً این‌ حالت‌ را گاوانی‌ نامیده‌ می‌شود


در رقصهای‌ کردی‌ تمامی‌ رقصندگان‌ به‌ سر گروه‌ چشم‌ دوخته‌ و با ایجاد هماهنگی‌ خاصی‌ وحدت‌ و یکپارچگی‌ یک‌ قوم‌ ریشه‌ دار را به‌ تصویر می‌کشند برخی‌ رقصهای‌ کردی‌ دارای‌ ملودیهای‌ خاصی‌ بوده‌ و توسط‌ گروهی‌ از زنان‌ ومردان‌ اجرا می‌شوند و در برخی‌ از رقصها یکی‌ از رقصندگان‌ از دیگران‌ اجرا شده‌ و در وسط‌ جمع‌ به‌ تنهایی‌ به‌ هنرنمایی‌ می‌پردازند و در این‌ حالت‌ معمولاً رقصنده‌ دو دستمال‌ رنگی‌ در دستها نگه‌ داشته‌ و با آنها بازی‌ می‌کند که‌ اصطلاحاً به‌ این‌ نوع‌ رقص‌ دو دستماله‌ می‌گویند و بیشتر در کرمانشاه‌ مرسوم‌ است‌

نمایشها و رقصهای‌ کردی‌ را می‌توان‌ به‌ چند قسمت‌ اصلی‌ ذیل‌ تقسیم‌ کرد

۱- گه‌ ریان‌ ۲- پشت‌ پا ۳- هه‌ لگرتن‌ ۴- فه‌ تاح‌ پاشا ۵- لب‌ لان ‌۶- چه‌ پی‌ ۷- زه‌ زنگی‌ ۸- شه‌ لایی‌ ۹- سی‌ جار ۱۰- خان‌ امیری‌

گه‌ریان‌

گه‌ریان‌ در زبان‌ کردی‌ به‌ معنی‌ گشت‌ و گذار و راه‌ رفتن‌ بوده‌ و حرکات‌ مختص‌ این‌ رقص‌ نیز معنای‌ گشت‌ و گذار در ذهن‌ تداعی‌ می‌کنند

گه‌ ریان‌ دارای‌ دو مقام‌ بوده‌ که‌ یکی‌ متعلق‌ به‌ مناطق‌ روستایی‌ و دیگری‌ مناطق‌ شهری‌ می‌باشد این‌ رقص‌ نرم‌ و آهسته‌ و با لطافتی‌ خاص‌ شروع‌ شده‌ و به‌ تدریج‌ تندتر می‌شود. ملودی‌ مربوط‌ به‌ این‌ رقص‌ با تنوع‌ در ریتم‌ و نوساناتی‌ در اجرا تا پایان‌ ادامه‌ می‌یابد

در این‌ رقص‌ در واقع‌ تاثیر گشت‌ و گذار در زندگی‌ کردها به‌ نمایش‌ گذاشته‌ می‌شود و تنوع‌ ریتم‌ در این‌ رقص‌ گویای‌ تجربیاتی‌ است‌ که‌ در گشت‌ و گذار به‌ دست‌ می‌آیند و می‌توان‌ گفت‌ این‌ رقص‌ زیبا تبلیغی‌ است‌ برای‌ خوب‌ نگریستن‌ در اشیاء و طبیعت‌

تقریباً در کل‌ مناطق‌ کردنشین‌ ملودی‌ این‌ رقص‌ به‌ شکلی‌ یکسان‌ نواخته‌ می‌شود و در این‌ رقص‌ نخستین‌ حرکت‌ با پای‌ چپ‌ آغاز شد و حرکت‌ پای‌ دیگر همواره‌ با سر ضربهای‌ دهل‌ که‌ معمولاً باریتم‌ دو تایی‌ اجرا می‌شوند عوض‌ می‌شود

پشت‌ پا

پشت‌ پا رقصی‌ است‌ که‌ کمی‌ تندتر از گه‌ ریان‌ اجرا شده‌ و در بیشتر مناطق‌ کردنشین‌ مخصوص‌ مردها می‌باشد رقص‌ پشت‌ پا همانطور که‌ از نامش‌ پیداست‌ انسان‌ را به‌ هوشیاری‌ و به‌ کارگیری‌ تجارب‌ می‌خواند تا مبادا شخص‌ در زندگی‌ از کسی‌ پشت‌ پا بخورد

هه‌لگرتن‌

هه‌ لگرتن‌ در لغت‌ به‌ معنای‌ بلند کردن‌ چیزی‌ می‌باشد. این‌ رقص‌ بسیار پر جنب‌ و جوش‌ و شاد اجرا می‌شود که‌ با شور و جنب‌ و جوش‌ بسیار به‌ سوی‌ هدف‌ روانه‌ است‌. ریتم‌ تند ملودی‌ مخصوص‌ این‌ رقص‌ هر گونه‌ کسالت‌ و خمودی‌ را نفی‌ کرده‌ و بر اهمیت‌ نشاط‌ و هدفمندی‌ در زندگی‌ تاکید دارد

فتاح‌ پاشایی‌

فتاح‌ از نظر لغوی‌ به‌ معنی‌ جنبش‌ و پایکوبی‌ است‌

ملودی‌ این‌ رقص‌ در سر تاسر کردستان‌ به‌ شکلی‌ یکنواخت‌ و با ریتمی‌ تند اجرا می‌شود و لذا این‌ رقص‌ بسیار پر جنب‌ و جوش‌ می‌باشد بیشتر مردم‌ کردستان‌ از این‌ رقص‌ استقبال‌ می‌کنند. این‌ رقص‌ نشانگر انسانی‌ است‌ که‌ به‌ شکرانه‌ کسب‌ موفقیت‌ها و استفاده‌ از نعمتهای‌ خداوندی‌ خوشحالی‌ خود را به‌ نمایش‌ گذاشته‌ است‌

لب‌ لان


این‌ رقص‌ با ریتمی‌ نرم‌ و آهسته‌ پس‌ از فتاح‌ پاشا اجرا می‌شود و می‌توان‌ در آن‌ لزوم‌ تنوع‌ در زندگی‌ را مشاهده‌ کرد. پس‌ از اجرای‌ پر جنب‌ و جوش‌ رقصها گه‌ ریان‌، پشت‌ پا، هه‌ لگرتن‌ و فتاح‌ پاشا به‌ ضرورت‌، رقصندگان‌ لب‌ لان‌ می‌رقصند تا کمی‌ استراحت‌ کرده‌ و تجدید قوا کنند رقص‌ لب‌ لان‌ در واقع‌ انسان‌ را از غلبه‌ احساسات‌ زودگذر نهی‌ کرده‌، وی‌ را پس‌ از طی‌ مرحله‌ ضروری‌ شور و مستی‌ به‌ قلمرو تفکر دور اندیشی‌ و باز نگری‌ رهنمون‌ می‌سازد در این‌ رقص‌، شرکت‌ کنندگان‌ آرامش‌ خاصی‌ را احساس‌ می‌کنند

رقص آذربایجانی
تاریخ از دو تا سه هزار سال قبل از میلاد، شاهد حضور رقص در سرزمین آذربایجان بوده است. رقص ابتدائی، با ایماء و اشاره (پانتومیمی) که در ارتباط متقابل با محیط کار، جان گرفت و هموار تحت سلطه شرایط معیشتی قرار داشت
قومی که با شکار حیوانات گذران زندگی می کردند، رقصی از خود به نمایش می نهادند که حرکات نرم و جذاب به کار رفته در آن رنگی از سحر و جادو داشت

حرکات آروزمندانه کشاورزان برای وفور محصول، که همواره با نوای ساز همراه بوده، حالاتی مشابه برداشت گندم یا چیدن انگور را به نمایش می گذاشت و این دلیلی است روشن برای استمرار چند هزار ساله رقص در آذربایجان. رقصی که پیوندی عمیق با دگرگونی های مادی و معنوی مردم دارد و بازتاب قاطع خصوصیات ملی اوست

زندگی مردم آذربایجان از دیرباز با رقص عجین بوده است. تاریخ انواع حرکات موزون در آذربایجان از نظر فرم و نحوه اجرا،‌ به صورت انفرادی یا دسته جمعی ، اعم از مردانه یا زنانه و تعداد ایفاکنندگان به قدری متنوع و مبسوط است که در فرهنگهای ترکی، کردی، ارمنی، گرجی و … با نامهای گوناگون تبلور یافته و در بسیاری از موارد حرکات موزون فرهنگهای مختلف در پایه مشترک و در جزئیات باهم تفاوت دارند. با این حال می توان صدها نوع از حرکات موزون را بنا به نام محل یا فرد شهیر، مفهوم زبانی، نحوه اجرا به صورت حرکات موزون غنایی و لیریک پهلوانی و حماسی و … تقسیم بندی کرد اعم از

رقص لیریک: یاللی، شالاخو، اوزون دره، تره کمه، واغزالی، سیندیرما، توراجی، گولوم آی،قیتقیلدا، آلما، لاله، دستمالی، یئری- یئری

رقص پهلوانی و جنگی: قزاقی، قفقازی، لزگی، قایتاغی، کوراوغلونون قایتارماسی، کوراوغلونون باغیرتیسی، میصری، زوتی- زوتی، زنجیر توتماق، تار آباسی

 

رقص مراسمی: کوسا- کوسا، آذربایجان، میرزهیی، آسماکسمه، آغیرقاراداغی و

 

اشاره ای هر چند اندک در مورد هر کدام

 

یاللی: از رقص ریشه دار و باستانی است که در فرهنگهای آذربایجانی، کردی، ارمنی گرجی، و برخی دیگر از فرهنگهای آسیای مرکزی بطور گستردهای رواج دارد . اشعار حکیم نظامی گنجوی در منظومه خسرو و شیرین، در توصیف حرکتهای پای ایفاگر- به مانند گردش زخمه بر چنگ – به یاللی می باشد

 

یاللی با مشایعت نوازندگان سورنا و دهل در صفی طولانی، دست در دست، با دستمال یا چوبی در دست رهبر صف، بصورت جمعی اجرا میشده است

 

یاللی در دو نوع بصورت رقص مستقل و حرکات موضوعی بصورت تاترونمایش – هک در حین رقص موتیفهای قهرمانی و روحیات ایلی، جوانی و چابکی خود را مییابد- اجرا می شود

 

از یاللی در قسمتی از اپرای کوراوغلو ساخته ئوزیر حاجی بیگوف در قسمتی از اپرای نرگس ساخته مسلم ماقامایف در قسمتی از باله گلشن ساخته سلطان حاجی بیگوف در اثری به نام یاللی ساخته جهانگیر جهانگیروف، در قسمتی از باله قوبوستان کولگهلری ساخته قاراقارایف و آهنگسازان روسی و بعضاً اروپایی استفاده شده است

 

لزگی: رقصهای قفقاز و ماورا آن به شمار می رود که به شکل گسترده ای در آذربایجان متداول است. لزگی، حماسی، باوقار، پرتحرک و ریتمیک است که توسط مردان بصورت جمعی و با هنرنمایی تک تک ایفاگران با حرکات پا، پنجه پا، بصورت سریع با تمثیلی از حالت تاخت و سوار بر اسب و غالباً با خنجری در دست یا دستهای مشت کرده، با حرکاتی بدیع و گاه اکروباتیک، چرخش روی زانوها، پرشها اجرا می شود

 

قایتاغی: نوع دیگری از رقص است که در آذربایجان با عناوین اوج دوست، یئددی قارداش ، اوغلانلار رقصی اجرا می گردد

 

 

 

کور اوغلو: از رقصهای قدیمی است که توسط سورنا و دهل اجرا می شود. کوراوغلو، پرصلابت،‌حماسی، رزمی و پهلوانی است که در ابتدا با سرعتی آرام شروع شده و تدریجاً تند میشود که به یادبود قهرمان افسانهای دوران فئودالی یعنی کوراوغلو نامیده می شود

 

 

 

میصری: (شمشیر عربی منسوب به کوراوغلو) غالباً توسط عاشیقها، با ریتمی شبیه به مارش و با انجام حرکات مشکل و سنگین و غالباً با شمشیر توسط ایفاگران اجرا می شود

__________________

 

b3p37niza27kmyux9bue.jpg
نظرات 5 + ارسال نظر
محمدرضا جمعه 6 فروردین‌ماه سال 1389 ساعت 05:50 ب.ظ

مشکل ما همینه که بعضی از ما آدم ها عشق رو به غریزه ی جنسی ربط می دیم.

دوست عزیز
محمدرضا جان
از خود میگویم چرا متوجه نشدم که ما منظورت کیست
ولی عشق نه آسمانی و دست نیافتنی و رویا ئی است
ونه آنقدر پست و حقیر که به تعبیر تو جنسی .که اگر چنین بود با پول بدست آوردنی میشد

هادی یکشنبه 8 فروردین‌ماه سال 1389 ساعت 11:55 ب.ظ http://iran-danlod.blogsky.com/pages/linkbox/

★★★★لینک باکس ستاره★★★★

سلام دوست عزیز
لینک باکس ستاره راه اندازی شد
از شما دوست عزیز دعوت میکنم بعد از قرار دادن کد لینک باکس در قسمت قالب وبلاگ و جایی که قابل مشاهده باشد لینک خود را ارسال کنید تا آمار بازدید شما بالا برود
چون آغاز ثبت لینکها میباشد کسانی که زودتر مراجعه کنند سایت آنها در اول لینک باکس قرار میگیرد
ما منتظر شما هستیم

محمدرضا دوشنبه 9 فروردین‌ماه سال 1389 ساعت 12:02 ق.ظ

من هیچ وقت نگفتم جنسی . من به در گفتم که دیوار بشنوه.
شما خیلی وقته دنبال این هستید که ملت رو فریب بدید.
تا دیروز داشتید از موسوی حمایت می کردید خوب که دیدید نتیجه ای نمی گیرد حالا دارد از زرتشت و کوروش حرف می زنید تا شاید بتونید دین و ایمان این مردم رو عوض کنید ولی نمی دانید که خیلی احمقید چون هیچ وقت هیچ کس جای امام حسین رو نمی تونه برای این مردم بگیره.
خوبه که همتون با هم هماهنگید .

هموطن عزیز
از چه ناراحتی؟؟
من در کنار دست نوشته هایم و برای تنوع جهت مخاطبین مطلب مورد نظرت را که پسندیده بودم گذاردم.
نمیدانم چند سالت هست .ولی از نوشته ات میشود پی به صغر سنت برد.
من به پنجاه سالگی نزدیکم. دیگر زمانی نیست که هیاهوی اطراف موجب احساساتی شدنم شود.
من در هیج قسمتی از آقای موسوی و یا دیگری اسم نبردم .اگر ببرم یاد گرفته ام از کسی کسب اجازه نکنم.
ولی هر که قدمی برای این مردم بردارد . برایم محترم است
من عاشق ایرانم.
چرا چون ایرانیم و هرآنچه مربوط به این سرزمین است برایم عزیز است و هیچ تجاوزی را به حریم حرمش بر نمیتابم.
وبه باور هیچ هموطنی بی حرمتی نکرده و نمی کنم.اگر چه نقد را با ادب همراه باشد می پسندم و با روی باز می پذیرم.
اگر چه تو احمقم بدانی ولی من ترا نا آگاه میدانم و خام
و دلیلم تبلیغ ضد تبلیغ تو برای فردی است که همگان به آزاد اندیشی اش باور دارند.
در خاتمه اگر به سن من نرسیدی نصیحتم این است که مبادا راهی بروی که پس از گذر چندین سال پی ببری که چقدر خطا کردی .
کند رفتن بهتر است از تند رفتن و زمین خوردن است.

s@rv دوشنبه 9 فروردین‌ماه سال 1389 ساعت 12:14 ق.ظ http://sarvenaz.blogsky.com

سلام جناب کورش عزیز
ممنون ازمحبت شما گرچه باز هم اون دا ت یا(نقطه ) را نگذاشتید ولی بازش کردم چون ساعت 24 است رسیدم منزل با اجازه شما فردا لینک میکنم وبراتون کامنت میگذارم .لطفا سلام آقا فرهادارجمند هم برسانید
با تشکر مجددشب خوبی درپیش داشته باشید

ایرانی پنج‌شنبه 12 فروردین‌ماه سال 1389 ساعت 07:54 ب.ظ http://kanooneiranebozorg.blogsky.com

درود.مطلب رقصهای ایرانی جالب بود.سپاسhttp://kanooneiranebozorg.blogsky.com

سپاس از لطف تو عزیز به خاطر نظرت
وممنون از چشم رنجه

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد